ارز دیجیتال بالانسر با نماد BAL یک نوع بازارساز خودکار (AMM) در بازار ارز دیجیتال است که در ماه مارس 2020 راهاندازی شد. در این مقاله قصد داریم تا نگاهی به این پروژه و توکن بومی آن بیندازیم.
پروژه بالانسر و ویژگی آن
بازارساز خودکار با نماد AMM در بازار ارز دیجیتال در واقع در صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) کاربرد دارند. این مکانیزم در صرافی برای تعیین قیمت یک توکن استفاده میشود. در صرافیهای غیرمتمرکز، سفارش خرید و فروش وجود ندارد و ذخایر بازارسازهای خودکار با استخرهای نقدینگی تامین میشود و طبق قراردادهای هوشمند فعالیت خود را انجام میدهد. حال این استخرهای نقدینگی توسط کاربران صرافی غیرمتمرکز از طریق مفهومی با نام استیکینگ (staking) تامین میشود.
پروژه بالانسر با ارز دیجیتال BAL فعالیت خود را بهعنوان مدیر پورتفولیوی غیرحضانتی، تامینکننده نقدینگی و سنسور قیمت آغاز کرد. این پروژه که روی شبکه اتریوم راهاندازی شد به کاربران خود اجازه میدهد تا از طریق ارز دیجیتال بالانسر با مشارکت در استخرهای نقدینگی قابلتنظیم سود بگیرند.
یک استخر بالانسر یک بازارساز خودکار است که ویژگیهای خاصی دارد و این ویژگیها باعث شده تا بهعنوان یک سبد وزنی و سنسور قیمت خود متعادلکننده عمل کند. این پروژه در واقع از مفهوم صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص (Index Funds) استفاده میکند، با این تفاوت که بهجای اینکه به مدیران پورتفولیو برای متعادلسازی سبد سرمایهگذاری خود کارمزد پرداخت کنید، شما کارمزد را از معاملهگرانی جمعآوری میکنید که از طریق فرصتهای آربیتراژ (Arbitrage) سبد سرمایهگذاریتان را متعادل میکنند.
صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص یکی از ابزارهای مالی هستند که از زمان راهاندازی آن، سرمایهگذاران برای کاهش میزان ریسک و افزایش پراکندگی خود در سبد سرمایهگذاری، از استراتژیهای مختلفی استفاده میکنند. این صندوقها در واقع ریسک و سود ثابتی را برای سرمایهگذاران این صندوقها تضمین میکنند؛ اما مدیریت پورتفولیو توسط این صندوقها نیازمند پرداخت کارمزد است. راهحلهای متمرکز مختلفی برای مدیریت پورتفولیو و سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص وجود دارد که مشکلاتی از قبیل ریسکهای حضانتی با خود به همراه دارد؛ اما بالانسر راهحل غیرمتمرکز آن را ارایه میکند.
این پروتکل سه نوع استخر مختلف ارایه میدهد:
استخرهای خصوصی که به مالک ویژگی حاکمیتی روی استخر را میدهد و شخص را به تنها مشارکتکننده نقدینگی در استخر تبدیل میکند. بهعلاوه تمام پارامترها توسط مالک قابل تغییر هستند.
استخرهای مشترک، مناسب افرادی است که قصد تبدیلشدن به تامینکننده نقدینگی (LP) را دارند. تامینکنندگان نقدینگی از طریق توکنهای استخر بالانسر (BPTs) پاداش دریافت میکنند.
استخرهای هوشمند شبیه به استخرهای خصوصی عمل میکند؛ اما توسط یک قرارداد هوشمند کنترل و اداره میشود. همچنین پاداش از طریق توکنهای استخر بالانسر انجام شده و همه میتوانند در آن مشارکت کنند.
عملکرد بالانسر تا حدودی شبیه به پلتفرم یونیسواپ (uniswap) و کرو (curve) است و به افراد اجازه میدهد تا استخری از توکنها بسازند. این استخرها بهگونهای خود را تنظیم میکنند که جدا از تغییر قیمت توکنها، وزن آنها به همان اندازه حفظ شود. تفاوت بالانسر با پلتفرمهای گفته شده در این است که در بالانسر بیش از یک توکن میتوان اضافه کرد و همچنین به توکن ETH نیازی نیست.
ارز دیجیتال بالانسر و نحوه عرضه آن
زمانی که پروژه بالانسر راهاندازی شد، توکنی برای آن ساخته نشد، اما در نهایت توکن حاکمیتی BAL راهاندازی شد تا نقش غیرمتمرکز و مشوق بودن برای تامینکنندگان نقدینگی را بازی کند. طبق اطلاعات موجود در کوین مارکت کپ، به طور کلی 100 میلیون ارز دیجیتال بالانسر ساخته شده که 25 میلیون واحد از آن برای تیم، توسعهدهندگان و سرمایهگذاران این پروژه ذخیره شده است. 5 میلیون واحد از آن برای صندوق جمعآوری کمکهای مالی و 5 میلیون برای صندوق اکوسیستم بالانسر اختصاص داده شده است.
باقی توکنها قرار است توسط تامینکنندگان نقدینگی پلتفرم استخراج شود و با یک نرخ 145 هزار واحدی در هر هفته منتشر شود. در صورتی که این نرخ ثابت باقی بماند، توزیع تمام ارز دیجیتال بالانسر نزدیک به 8.6 سال زمان میبرد.