سهام بین
طی رویداد‌های بازار منتهی به روز آخر هفته سوم مرداد ماه بسیاری از نمادها همچنان افت قیمت داشتند. در نتیجه شاخص کل با افت 4هزار واحدی در سطح یک میلیون و 973هزار واحدی قرار گرفت. حجم و ارزش معاملات کماکان محدود بوده و ماه‌هاست که بازار در رکودی خسته‌کننده قرار دارد. جالب است که بدانید شاخص کل در هفته‌ای که گذشت در ارتفاع 2 میلیون و 34هزار واحدی شروع به کار کرد و تنها 3درصد کاهش داشت، اما سهام زیادی افت‌های سنگین 10 تا 15درصدی را تجربه نمودند.
بازار برای خروج از این فضا نیاز به اصلاح برخی سیاست‌ها، پیش‌بینی‌پذیر شدن اقتصاد و تزریق نقدینگی دارد. بنابراین راهکار مشخص بوده و دولت و نهاد ناظر هم به خوبی واقف به ماجرا هستند اما ظاهرا تمایلی به تغییر موضع و قرار دادن بازار در سیر صعودی ندارند!
بازار طی سال‌ها گذشته بارها چنین وضعیتی را تجربه کرده اما به جرات می‌توان گفت هیچگاه و در هیچ یک از مقاطع زمانی، فضا اینچنین غیرمنطقی نبوده است. حتی مردادماه 99 هم که بازار سقوط وحشتناکی داشت و فضا اینچنین غیرعادی و بي منطق نبود. در آن مقطع به شکل واضحی مشخص بود که نقدینگی از ترس بی‌ارزش شدن ریال و بواسطه سرعت گرفتن گردش پول به دل بورس زده و پس از رشد چند صد در درصدی در یک بازه زمانی کوتاه و به‌وجود آمدن حباب قیمت در بسیاری از سهام، روند بازار نزولی شد. حتی برای ریزش مهرماه سال گذشته هم توجیهات سیاسی وجود داشت، اما از اردیبهشت ماه سال جاری که بازار رو به اصلاح قيمت رفت، بسیاری از فعالین بازار توقع یک اصلاح قیمتی و زمانی موقت نهایتا تا روزهای ابتدایی تیرماه را داشتند، اما هرچه گذشت این اصلاح خاتمه نیافت.
امروز P/E بازار به کمتر از 8 واحد رسیده، P/S شرکت‌های بورسی کانال 2 واحدی را از دست داد. دلار کاهش قيمت نداشته و متغیرهای تحلیلی تقریبا مشابه با متغیرهای مهرماه سال گذشته است. بنابراین به لحاظ ارز بنيادی هیچ ادله‌ای برای ادامه اصلاح و فرسایش وجود ندارد، اما از بین رفتن اعتماد عمومی، ترس از رفتارهای عجیب دولتی ها، عدم رفع برخی از ابهامات، و عدم رسیدگی نهاد های ناظر به رفتار های نامتعارف در سفارش‌گذاری سهام چنین فضایی را رقم زده و از آنجا که سیاست‌گذار واقف به ماجرا است، می‌توان گفت که با طرح راهکار از سوی اقتصاددانان، فضا تغییر نخواهد نکرد و تنها گذر زمان است که می‌تواند روند را تغییر دهد!
