سهام بین
ترمز روزهای قرمز بورس بالاخره کشیده شد و در پایان دهه اول خرداد، شاهد رشد نسبی شاخص بورس هستیم. اگر بخواهیم روند کوتاه مدت اخیر بورس را بررسی کنیم، در ابتدا شاخص کل از ۱۰ اسفند یک صعود نسبی از ۲ میلیون و ۵۰ هزار واحد به ۲ میلیون و سیصد هزار واحد در ابتدای اردیبهشت، را تجربه کرد. اما از همان ابتدای اردیبهشت تا ۷ خرداد ۱۴۰۳ شاهد افت‌های پی در پی شاخص بورس و بازگشت مجدد آن به همان. ۲ میلیون و ۵۰ هزار واحد بودیم. با این حال صعود شاخص کل در دو روز پایانی هفته منتهی به ۹ خرداد، سهامداران را به پایان دوره نزولی بورس امیدوار کرد؛ اما برای پاسخ به این سوال که آیا وارد یک کانال صعودی شده است یا خیر، هنوز زود است و بهتر است که دلایل و عوامل این افت و خیزها، به‌خوبی بررسی شوند.
وضعیت بورس در پایان معاملات روز چهارشنبه 9 خرداد
شاخص بورس در دو روز پیاپی ۸ و ۹ خرداد به ترتیب ۱۱ و ۱۶ هزار واحد افزایش داشته و پس از بیش از یک ماه، توانست دو روز پیاپی مثبت را تجربه کند. در واقع در طول اردیبهشت و چند روز ابتدایی خرداد ۱۴۰۳، شاخص بورس افت بیش از ۳۰۰ هزار واحدی را تجربه کرد و در آستانه رسیدن به مقاومت کوتاه مدت خود، بالاخره سبز رنگ شد. شاخص کل هم وزن نیز با 3675 واحد افزایش، به عدد 685 هزار و 371 واحد رسید.
دلایل ریزش بورس در اردیبهشت 1403
سیاست بانک مرکزی در قبال نرخ بهره و دلار نیما، تنش‌های شدید سیاسی و قوانین غیر اصولی هر کدام به نحوی سبب ریزش‌های پیاپی بازار بورس و خروج سرمایه شدند؛ اما موضوعی که حالا بازار بورس را خیلی درگیر کرده، یاس و ناامیدی سهامداران و نبود دورنمای روشن برای صعود بازار است. در واقع در حال حاضر هم تکنیکالیست‌ها و هم بنیادگراها، اعتقاد چندانی به مسیر و روش کار خود در بورس نداشته و آن را رها کردند یا اینکه صرفاً تماشاچی هستند. شرایط طوری شده که حتی اگر کسی از روی خوشبینی و یا ریسک به ریوارد، سراغ خرید سهام بیاید، در نظر بقیه غیر عادی جلوه می‌کند.
بازار بورس در واقع از همان سال ۹۹ که ریزش تاریخی را ثبت کرد، کم و بیش درگیر این حس بی‌اعتمادی و ناامیدی قرار گرفته و صعودهای اندک آن در طول این ۴ سال نیز در مقایسه با وضعیت تورمی اقتصاد کشور، بسیار کمتر بوده است. بنابراین بی‌راه نیست که بگوییم افت بورس محدود به این چند ماه نبوده و بازار بورس نزدیک به ۴ سال است که در رکود به سر می‌برد. اما کندل‌های پیاپی منفی در طول این یکی دو ماه اخیر، فرصت را از تریدرهایی که به دنبال خرید و فروش کوتاه مدت یک سهم و کسب سود از این طریق بودند را نیز گرفته است.
سرعت تحولات سیاسی و اقتصادی و اخبار مختلف حول بازار بورس در برهه زمانی انتهای سال ۱۴۰۲ و بهار ۱۴۰۳ به گونه‌ای بود که بازار فرصتی برای تحلیل‌های مثبت را به سهامداران نداد.
وضع انتخابات ریاست جمهوری و تاثیر آن بر بازار بورس
در هفته‌های آتی و با شروع تبلیغات کاندیدهای ریاست جمهوری، با شکل‌گیری کمپین‌ها و شعارهای تبلیغاتی، همانطور که در دوره پیش شاهد بودیم، احتمالاً اشارات مستقیمی از جانب کاندیدها به بازار بورس و حمایت از سهامداران نیز بشود، اما موج ناامیدی و بدبینی حاکم در میان سهامداران، به احتمال زیاد حتی از اثرات کوتاه مدت این جریانات نیز جلوگیری کند. در عمل جریان پول نظاره‌گر شرایط موجود باقی خواهد ماند تا شرایط به طور کامل ارزیابی شود. با این حال احتمالاً از هفته آینده و شروع نام نویسی انتخابات، با شکل‌گیری گمانه‌زنی‌های مختلف، احتمالاً تحرکات بازار بورس نیز کمی بیشتر شود و رنج‌های مثبت هر چند اندک را مشاهده کنیم.
با توجه به شرایط فوری برای انتخابات، گمانه زنی‌های چندان معتبر و مشخصی در مورد رئیس جمهور منتخب جدید وجود ندارد و بازار نیز احتمالاً روند احتیاط و نظاره‌گری را لااقل تا ۲۲ خرداد که زمان اعلام نهایی کاندیدا هست، این شرایط ادامه داشته باشد. اما احتمالاً بلافاصله پس از اعلام نفرات نهایی انتخابات، گمانه زنی‌ها برای عقاید کاندیدها نسبت به بازار سرمایه شکل خواهد گرفت و با ورود به دوران مناظره‌ها، این جریانات بیشتر خواهد شد. اما در صورت مشخص نشدن کاندید یا کاندیدای شاخص، احتمالاً موج نظاره‌گری بازار، تا انتخابات نیز ادامه دار باشد. روی هم رفته با توجه به اینکه در یک ماه آینده نیز عموماً موج‌های خبری متفاوت از جنس شعار و مثبت در پیش است، احتمالاً شاهد روزهای مثبت هر چند مقطعی در طی این مدت باشیم.
در زمان فعلی، چه اقدامات و عواملی می‌توانند سبب صعود بورس شوند؟
یکی از موانع مهم بر سر مسیر بازار سرمایه نرخ بهره بانکی است که لااقل طی چند روز اخیر شاهد کنترل و پیگیری سازمان بورس بر روی عملکرد صندوق‌های درآمد ثابت و اقدام بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره بانک‌ها بودیم. جلسه مخبر با رئیس سازمان بورس در ارتباط با اصلاح قوانین نرخ خوراک پالایشی‌ها نیز خبر مثبت دیگری است که احتمالاً در مثبت شدن بورس در این روزها تاثیرگذار بوده. به نظر می‌رسد این تحرکات لااقل تا زمان انتخابات ریاست جمهوری ادامه داشته باشد.
برخی از کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که فشار فروش طی این ریزش اخیر بورس، با مسیرهای نزولی قبلی متفاوت و بسیار کمتر بوده و در طول این چند سال، با اصطلاح ضرب فروش گرفته شده است. بازار بورس طی چند سال اخیر آنقدر رکود و شرایط بد را تجربه کرده که حتی اگر دلار بازارهای موازی نیز وارد رکود شوند، بورس می‌تواند یک جایگاه معقول برای ورود پول باشد.
