سهام بین
مرور تغییرات شاخص بورس در زمان انتخابات دوره‌های پیشین، نکته‌هایی دارد که توجه به آن‌ها می‌تواند در تشخیص تاثیر انتخابات بر بورس و روند آن، تاثیرگذار باشد.
از آغاز به کار بازار بورس تهران تا به حال، 5 انتخابات ریاست جمهوری انجام گرفته که علاوه بر تاثیرات بلندمدت سیاست‌های دولت جدید، از تاثیر روانی آن در جریان انتخابات و ابتدای اعلام نتایج هم نمی‌توان گذر کرد و سهام‌دارن بایستی در بازه یک ماهه آینده، این موضوع را نیز در تحلیل‌های خود لحاظ کنند. بورس عمدتا به گزینش افراد محافظه‌کار در انتخابات، واکنش منفی داشته و افراد معتدل‌تر بیشتر مورد استقبال قرار گرفته‌اند، طوری‌که در انتخابات سال ۸۴ و انتخاب محمود احمدی نژاد، شاخص بورس افت ۱.۲۴ درصدی و در انتخابات ۱۴۰۰ نیز افت ۲.۲ درصدی را ثبت کرد.
تاریخچه واکنش بورس به انتخابات اخیر ریاست جمهوری
سال 84 و در دور اول گزینش احمدی‌نژاد، گرچه بورس در شرایط خوبی قرار داشت، اما حضور چهره‌هایی که مردم از اصلاح کشور توسط آن‌ها ناامید بودند، روی بورس نیز تاثیرگذار بود. به‌خصوص طولانی شدن روند انتخابات با کشیدن به مرحله دوم با حضور احمدی‌نژاد و هاشمی رفسنجانی که هر دو از دید مردم چندان امیدوارکننده نبودند، بورس را وارد فاز اصلاحی کرد. شاخص بورس در روز‌های ثبت‌نام نامزد‌ها و انتخابات 84 به اندازه‌ی ۱.۲۴ درصد افت را تجربه کرد. بورس تهران پس از انتخابات نیز به خاطر دلایلی چون دیدگاه‌های تند و تیز احمدی‌نژاد درخصوص بورس، وفور درآمد‌های نفتی و سرکوب نرخ ارز و تحولات جهانی در بحران سال ۲۰۰۸ وارد فاز رکودی طولانی شد که تا اواخر سال۸۷ نیز به طول انجامید. محمود احمدی‌نژاد که بورس را به قمارخانه تشبیه کرده بود، در دوره اول ریاست جمهوری خود، اصلا کارنامه خوبی لااقل در بورس بر جای نگذاشت.
در روز‌های قبل از انتخابات 88 و یک ماه پیش از رای گیری، با توجه به هیجانات مثبت حاکم، شاخص بورس تهران 4.18 درصد صعود داشت که این میزان از واکنش مثبت در روز‌های انتخاباتی، در تمامی دوره‌های انتخاباتی بی‌سابقه بوده است. در دور دوم ریاست جمهوری احمدی‌نژاد، به دلیل کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی و البته افزایش قیمت ارز به‌خاطر تحریم‌ها، بورس از بازه سال ۸۸ تا رسیدن به سقف شاخص در سال ۹۲، چیزی در حدود ۸۰۰ درصد بازدهی داد.
در انتخابات سال ۹۲ و به‌خاطر شرایط وخیم دولت احمدی نژاد، این نیاز ایجاد شد که یک چهره معتدل در انتخابات حضور یابد. حسن روحانی به‌عنوان شخصیتی با سوابق امنیتی، ضمن حمایت برخی از اصلاح طلبان وارد انتخابات شد. شاخص‌کل بورس در جریان انتخابات ۹۲ واکنش مثبت خیلی محدود ۰.۳۵ درصدی را ثبت کرد. در دوران ریاست جمهوری روحانی، به‌خاطر بلاتکلیفی کشور برای حل و فصل مذاکرات هسته‌ای، نرخ بهره مثبت و سرکوب نسبی نرخ ارز، بورس وارد دوران رکود شد. انتخابات ۹۶ نیز با یک چهره جدید یعنی ابراهیم رئیسی، حالت کاملا دوگانه گرفت و هیجان زیادی هم رخ داد که بازدهی 2.56 درصدی شاخص را در طول یک ماه مانده به انتخابات در پی داشت.
در انتخابات قبلی هم که پیش‌بینی‌ها حکایت از انتخاب شدن ابراهیم رئیسی داشت، بازدهی شاخص در ماه منتهی به انتخابات منفی 2.2 درصد بود. در طول ریاست جمهوری ایشان نیز با شعارهای بورسی، در همان ابتدا تا شهریور 1400، شاخص بازدهی خوبی داشت؛ اما با توجه به سیاست‌گذاری‌ها و چالش‌هایی که در این سال‌ها شاهد آن هستیم، بازار سهام مجدد وارد رکود شد.
نظر قالیباف درباره بورس
محمدباقر قالیباف که از سال 1384، در دوره‌های مختلف انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده و با توجه به سوابق شهرداری تهران و ریاست مجلس، در طول این سال‌ها تریبون نیز در اختیار داشته، در بازه‌های زمانی مختلف، صحبت‌هایی در این باره داشته است. او در واکنش به ریزش تاریخی بورس در سال 99، در دی ماه همان سال گفت که این موضوع بی اعتمادی مردم را در پی دارد و وظیفه‌ی خود می‌دانم که از سهام‌دارن حمایت کنم.
جدیدترین صحبت قالیباف در مورد بورس، به توییت او در روز 20 خرداد 1403 برمی‌گردد که نوشت: امروز برای چندمین بار در جلسه‌ای، دغدغه‌های فعالان ارشد بورس را شنیدم. توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید باعث غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود.
با این حال، از این صحبت‌های شیرین که بگذریم، قالیباف در طول حضورش به عنوان ریاست مجلس، از مشکلات متعدد بازار سهام سخن گفت و وعده‌هایی داد که عمدتا بی سرانجام ماندند.
توییت‌های بورسی مسعود پزشکیان
مسعود پزشکیان دیگر نامزد تایید شده چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز در روز 22 خرداد با یک رشته توییت، صحبت‌هایی درباره بورس به شرح زیر مطرح کرد.
«قرار بود از بورس حمایت کنید نه اینکه فرصت‌های استفاده از مصوبه‌های پنهانی را برای نورچشمی‌ها فراهم کنید.»
«برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چند برابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمی‌ها فرصت کافی برای خالی کردن پورتفویشان داشته باشند. این‌طور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.»
«مشکل بورس همان مشکل اقتصاد کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریم‌های بین‌المللی.»
«قرار بود سه روزه مشکل بورس حل شود اما بحران ۳ سال کامل ادامه یافت. بورس اوراق بهادار تهران بدترین دوران خود را در ۴ سال گذشته سپری کرده است.»
پیش‌بینی وضعیت بورس تا انتخابات
همان‌طور که توضیح دادیم، بورس در زمان‌هایی که مردم برای انتخاب چهره‌های معتدل امیدوارند، در زمان انتخابات رشد دارد؛ اما در دوره‌هایی که شاهد حضور چهره‌های محافظه کار هستیم، شاخص بورس نیز افت می‌کند. در این دوره نیز پس از تعیین صلاحیت و مشخص شدن 6 کاندید نهایی، در حال حاضر و در سه روزی که از این هفته می‌گذرد، روند بورس نیز صعودی شده، به‌خصوص که با توجه به اینکه بورس به عنوان یکی از مشکلات دو دولت قبلی، در کانون توجهات قرار دارد و نامزدهای انتخاباتی نیز در مورد آن به عنوان شعار تبلیغاتی خود صحبت می‌کنند.
