در این بخش قصد داریم درباره خشم و عصبانیت در معاملات صحبت کنیم. خشم معمولاً در اثر «نرسیدن» ایجاد میشود؛ نرسیدن به هدف، به خواسته، به مطلوب، و خلاصه در اثر برآورده نشدن انتظارات ایجاد میشود.
وقتی معامله گر، معامله ای می کند که بر خلاف انتظارش به جای رشد قیمت و سود، با افت قیمت و زیان مواجه میشود، حالتی در او به وجود میآید که در طی آن سهام را مانند فردی فرض میکند که به او ضربه مالی وارد کرده و آن را دشمن خود می پندارد و در صدد انتقام برمی آید.
خشم و ناراحتی در اثر زیان، بسیار طبیعی است و هر انسان سالمی بعد از ضررش، چنین حسی خواهد داشت. پس خشم در معاملات نیز، همانند سایر احساسات و هیجانات، غیرقابل انکار و نادیده گرفتن است.
نکته حائز اهمیت این است که فرد زیان دیده اگر قادر به کنترل خشم خود در معامله نیست، باید تا مدتی معامله را کنار بگذارد و با سرمایهاش سهام جدیدی را نخرد. (حتی اگر فقط چند ساعت باشد)
معامله با خشم ممکن است شما را در باتلاق ضرر بکشاند. فرض کنید فردی با هدف اینکه فلان سهام را بخرند و در یک ماه بتواند حداقل ۴۰ درصد از آن سهم بازدهی کسب کند، آن را روی قیمت ۱۰۰ تومان میخرد. قیمت سهم کاهش پیدا میکند و به ۹۰ تومان میرسد. فرد، خشمگین از زیان ده درصدی اش، با ترس پیشروی زیان، سهام را با قبول ضرر می فروشد. اندکی بعد، قیمت به 85 تومان کاهش پیدا میکند و همان فرد با فکر اینکه دیگر پایان اصلاح قیمت سهام است، آن را مجدد روی قیمت ۸۵ تومان و با هدف کسب سود از این سهم زیان ده، با عصبانیت و خشم میخرد .
در این بین که معامله گر فکر میکند که وارد جنگی تمامعیار با سهم شده و احتمالاً قیمت تا ۱۵۰ تومان رشد خواهد کرد و او پیروز این جنگ خواهد شد، قیمت باز هم کاهش پیدا میکند و به ۷۰ تومان میرسد.
خشم و عصبانیت این سهامدار بیش از پیش شده و با عنوان اینکه «این سهام، بدترین سهام بازار است» در مجموع با ضرر ۳۰ درصدی از معامله خارج میشود. حال تصور کنید اخبار مثبتی در سهام به راه میافتد و قیمت در کوتاه مدت تا ۱۵۰ تومان رشد می کند و تقریباً دو برابر می شود، در حالی که این معامله گر دیگر این سهام را ندارد.
با همین مثال ساده متوجه شدید که چگونه خشم و عصبانیت، منجر به «زیان چندباره» و یا «از دست دادن سود چند صد درصدی» شد.
با توجه به مطالبی که گفته شد، به سرمایهگذار توصیه میشود زمانی که به دلایلی مانند خشم، ناراحتی و... شرایط روحی مناسبی برای معامله ندارد، معاملات را کنار گذاشته و استراحت کند، تا فشار عصبی موجود از بین برود و بعد از مهیا شدن شرایط و کسب انرژی مجدد، شروع به خرید و فروش بکند. باید توجه داشت که زیان به وجود آمده را هر زمانی میتوان جبران کرد.
پس نباید در معامله خود عجول بود و سریع در پی جبران ضرر باشیم بلکه باید تا زمان رسیدن به آرامش کامل دست به معامله نزنیم.