بررسی عملکرد پنج صنعت برجسته بازار سرمایه در سال ۱۴۰۳ و ابتدای ۱۴۰۴
در سال مالی گذشته و ابتدای ۱۴۰۴، داده‌های آماری معاونت نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار نشان می‌دهد که پنج صنعت مهم بازار سرمایه – خودرو، فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی – مسیرهای متفاوتی را در تولید پیموده‌اند. این صنایع نقشی تعیین‌کننده در حرکت شاخص‌های بازار بورس، اقتصاد کلان و حتی روند سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با رمزارزها و کریپتو دارند.
رشد تولید در صنایع خودرو و فلزات اساسی
آخرین آمارها حاکی از رشد تولید در دو صنعت خودرو و فلزات اساسی در فروردین ۱۴۰۴ نسبت به فروردین ۱۴۰۳ است. صنعت خودرو با رشد دو درصدی و تولید بیش از ۵۰ هزار دستگاه نسبت به دوره مشابه گذشته عملکرد مثبتی از خود به جا گذاشت. البته طبق آمار، تولید خودرو در مقایسه اسفند ۱۴۰۳ با فروردین ۱۴۰۴، افتی ۵۰ درصدی داشته که علت اصلی آن تعطیلات نوروزی و توقف موقت خطوط تولید بوده است. پیش‌بینی کارشناسان این است که شرکت‌های خودروسازی با جبران این کاهش تولید در ماه‌های آینده می‌توانند بر شاخص سودآوری و قیمت سهام خود اثر مثبت بگذارند.
در نمادهای مطرح گروه خودرو همچون خودرو، خساپا، خپارس و خزامیا، کاهش تولید عمدتاً ناشی از تعطیلات و توقف موقت بود. بیشترین کاهش‌ها مربوط به گروه سورن (۶۰ درصد)، پژو (۴۰ درصد)، دنا (۳۹ درصد)، تارا (۳۷ درصد) و محصولات خانواده X۲۰۰ نظیر تیبا، کوئیک و ساینا (۴۲ درصد) گزارش شد.
در صنعت فلزات اساسی نیز تولید از حدود ۲.۷ میلیون تن به بیش از ۲.۸ میلیون تن در فروردین ۱۴۰۴ رسید و رشدی ۴ درصدی ثبت گردید. همچنین نسبت به اسفند ۱۴۰۳، این صنعت توانست رشد ۲۶ درصدی را تجربه کند. افزایش تولید در نمادهای بزرگی چون فخوز، هرمز، کاوه، فولاد، فولاژ، ارفع، فخاس، فجهان و فملی مشاهده شد که تاثیر مستقیمی بر ارزش بازار سرمایه، حجم معاملات و ارزش سهام این گروه گذاشت.
اهمیت نمادهای فلزات اساسی در بورس و تاثیر آن بر بازار رمزارزها
افزایش تولید شمش فولادی، بیلت، اسلب و محصولات زنجیره فولاد مستقیماً بر هزینه ساخت‌وساز، صنایع پایین‌دستی، قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها و حتی رفتار سرمایه‌گذاران کریپتو اثرگذار است. شفافیت تولید در این نمادها، موجب جلب اعتماد سهامداران و ارتقاء جایگاه بازار سرمایه ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی می‌شود.
کاهش تولید در صنایع معدنی، نفتی و شیمیایی؛ نقش محدودیت‌های انرژی
بر خلاف دو صنعت اول، سه صنعت استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی، در این بازه زمانی با چالش کاهش تولید به ویژه به دلیل محدودیت‌های انرژی و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی مواجه شدند.
استخراج کانه‌های فلزی؛ وزنه‌ای موثر در اقتصاد و صادرات
تولید در بخش استخراج کانه‌های فلزی با وجود اهمیت کلیدی در تامین خوراک صنایع فولادی، با کاهش ۵ درصدی به ۷/۲ میلیون تن در ابتدای ۱۴۰۴ رسید. با وجود رشد جزیی تولید سالانه در ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲، اعمال عوارض صادراتی در سال‌های اخیر و محدودیت انرژی تاثیر قابل توجهی بر روند تولید سنگ آهن و سایر کانه‌های فلزی گذاشته است. این کاهش میتواند به کاهش درآمدهای ارزی و تغییر روند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و ارزهای دیجیتال بینجامد.
فرآورده‌های نفتی و تاثیر قیمت جهانی نفت
در حوزه نفت و فرآورده‌های نفتی نیز آمارها از افت جزیی تولید خبر می‌دهند. حجم تولید در فروردین ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل با کاهش اندکی مواجه شد. بیشترین تولید سالانه فرآورده‌های نفتی مربوط به سال ۱۴۰۳ و کمترین میزان در دهه اخیر به دوران پاندمی کرونا و سال ۱۳۹۹ (با افت تقاضای جهانی و نوسان قیمت نفت) بازمی‌گردد. با این حال، با بهره‌برداری از طرح‌های جدید پالایشی در نمادهایی مثل شپنا، ظرفیت این صنعت همچنان روندی صعودی دارد، که میتواند بر سودآوری، شاخص کل بورس، بازار انرژی و حتی صنعت بلاک‌چین موثر باشد.
مواد و محصولات شیمیایی؛ بیشترین افت تولید ناشی از قطع انرژی
صنعت مواد و محصولات شیمیایی یکی از اصلی‌ترین تامین‌کنندگان مواد اولیه برای صنایع ارزی و تبدیلی است و در بازار کریپتو به عنوان بازاری جذاب برای سرمایه‌گذاران بخش صنعتی محسوب می‌شود. اما در سال گذشته این صنعت با افت ۹ درصدی تولید نسبت به فروردین ۱۴۰۳ مواجه شد. مهم‌ترین عامل این افت، محدودیت شدید در تامین گاز و انرژی بود که تاثیر مستقیمی بر کاهش ظرفیت تولید در پتروشیمی‌های منتخب برجای گذاشت.
افزایش چشمگیر تولید پس از رفع محدودیت‌های انرژی
روند تولید در نیمه دوم فروردین و اسفند ۱۴۰۳، پس از رفع برخی محدودیت‌های انرژی سیگنال‌های مثبت‌تری بروز داد. طبق گزارش‌ها، تولید مواد و محصولات شیمیایی در فروردین ۱۴۰۴ نسبت به اسفند ۱۴۰۳، رشد ۳۰ درصدی نشان داد. واحدهای پتروشیمی زاگرس (با رشد چشمگیر پس از تامین مجدد گاز)، خراسان (۵۱۵ درصد افزایش پس از بازگشت به مدار تولید) و کرماشا (رشد ۱۵۲ درصدی) بالاترین نرخ افزایش را ثبت کردند.
نمادهایی مثل شپدیس، پس از رفع محدودیت‌های فاز یک خود، در تولید آمونیاک و اوره رشدی حدود ۳۵ درصد تجربه کردند. این موضوع نشان‌دهنده حساسیت ویژه صنعت شیمیایی به عوامل پایه‌ای اقتصاد، سیاست انرژی و اثرگذاری غیرمستقیم بر صنایع وابسته نظیر بانکرینگ، کشاورزی و حتی پایداری برخی توکن‌های کریپتوست.
جمع‌بندی: چشم‌انداز تولید صنایع مادر بورس و اثرات آن بر بازار سرمایه و اکوسیستم بلاک‌چین
نتایج تحلیل تولید پنج صنعت مهم بازار سرمایه ایران، آشکارا نشان می‌دهد که پایداری تولید صنایع مادر نه تنها برای تقویت شاخص بورس، بلکه به عنوان عامل کلیدی در ثبات اقتصادی کشور و جذب سرمایه‌های خارجی اهمیت دارد. مدیریت مصرف انرژی، اصلاح ساختارهای سیاستگذاری و رفع موانع زیرساختی میتواند مسیر رشد پایدار و عملکرد قابل اتکاتر برای دوره‌های پیش رو در بازارهای مالی، بورس، صنایع، رمزارز و بلاک‌چین فراهم آورد.
تغییرات تولید در این صنایع، بی‌شک چه در بازار بورس و چه در بازار کریپتو (چه به واسطه تامین مواد معدنی برای استخراج رمز ارز یا تاثیرپذیری قیمت‌ها از نوسانات اقتصادی)، اثری بلندمدت بر استراتژی سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی خواهد گذاشت. به نظر می‌رسد روند احیای صنایع پس از رفع محدودیت انرژی و بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای جدید، میتواند امید سرمایه‌گذاران بازار سهام، فعالان اقتصادی و حتی علاقه‌مندان به بلاک‌چین و رمزارز را تقویت نماید.
نظرات
ارسال نظر