بحران اعتماد کاربران پس از هک صرافی نوبیتکس؛ اثرات بر بازار رمزارز ایران

در روزهای اخیر، خبر هک شدن صرافی نوبیتکس که به عنوان بزرگ‌ترین پلتفرم معاملاتی رمزارز در ایران فعالیت می‌کند، موجی از نگرانی را در میان فعالان بازار ارز دیجیتال و بورس ایجاد کرده است. این واقعه در شرایطی رخ داد که فضای اقتصادی کشور، به دلیل تشدید تنش‌های منطقه‌ای به‌ویژه میان ایران و رژیم صهیونیستی، حساس‌تر از همیشه بود. بنابراین امنیت دارایی‌های دیجیتال برای صدها هزار کاربر اهمیتی دوچندان یافته و انتظار پاسخگو بودن مستقیم و سریع از سوی صرافی مطرح گشته است.

اهمیت امنیت در معاملات رمزارزی و واکنش نوبیتکس

براساس اطلاعات رسمی منتشر شده، میزان بیت‌کوین و سایر رمزارزهای سرقت‌شده در این هک، حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزیابی شده است. این رقم نسبت به کل سرمایه کاربران در نوبیتکس چندان چشمگیر به نظر نمی‌رسد اما نوع مدیریت بحران توسط تیم مدیریتی صرافی باعث شد حجم نارضایتی‌ها بیشتر شود. نگرانی از احتمال ابعاد فراتر حمله و ضعف احتمالی در زیرساخت‌ها، منجر به اقداماتی کاملاً محتاطانه شد. مسئولان نوبیتکس علاوه بر قطع خدمات و ارائه چند بیانیه امیدوارکننده، فرایند بازیابی را به کندی پیش بردند که این مسئله بی‌اعتمادی تازه‌ای را نسبت به فضای معاملات ارز دیجیتال، بلاکچین و حتی کلیت بازار کریپتوکارنسی در کشور به‌وجود آورد.

اجرای احراز هویت مجدد؛ سردرگمی میلیون‌ها کاربر

یکی از مهم‌ترین چالش‌های اخیر برای کاربران ایرانی بازار رمزارز، اجبار به طی مجدد مراحل احراز هویت بوده است. طبق اعلام نوبیتکس، تمامی کاربران باید اطلاعات هویتی خود را برای بار دوم وارد سامانه کنند که این امر اعتراض گسترده‌ای را به دنبال داشته است. با توجه به تعداد کاربران میلیونی این صرافی آنلاین و محدودیت منابع انسانی برای بررسی تمامی اطلاعات، روند بازگشایی حساب‌ها کند پیش می‌رود. به نظر می‌رسد این سیاست علاوه بر رفع نگرانی‌های امنیتی و حتی مدیریت بحران برداشت‌های جمعی از پلتفرم، نوعی زمان‌خرید برای صرافی تلقی می‌شود. اما بسیاری از کاربران این اقدام را غیرحرفه‌ای و حتی خلاف مصالح مشتریان می‌دانند.

تاثیرات منفی بر اعتماد عمومی به حوزه بلاکچین و رمزارز

آنچه تجربه تلخ هک نوبیتکس را از موارد مشابه جهانی متمایز می‌کند، نحوه برخورد با کاربران و پیچیده‌کردن دسترسی مجدد به دارایی‌هاست. پیش از این نیز پلتفرم‌های بزرگی چون بایننس و کوکوین با هک‌هایی به مراتب پرهزینه‌تر روبرو شده بودند اما کمتر نمونه‌ای می‌توان یافت که کاربران تا این حد مجبور به ورود مکرر اطلاعات و انتظارهای طولانی شوند. طبیعی است اطلاعات هویتی به دفعات در دیتابیس صرافی ذخیره شده باشد و نیازی به بارگذاری مجدد آن برای میلیون‌ها نفر وجود نداشته باشد. متاسفانه، روند فعلی باعث شده فشار روانی مضاعفی بر مشتریان و سرمایه‌گذاران اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور تحمیل شود.

پشتیبانی ضعیف نوبیتکس؛ نگرانی کاربران و کاهش اعتماد

در کنار مشکلات امنیتی و مدیریتی، یکی دیگر از نارضایتی‌های اصلی فعالان بازار رمزارز و اقتصاد دیجیتال، کندی قابل توجه سیستم پشتیبانی صرافی است. به گفته شماری از کاربران، پس از ثبت درخواست‌های ساده مشاوره یا حل مشکل احراز هویت، بارها با پیام‌های انتظار چند ساعته یا حتی روزانه مواجه شده‌اند. این موضوع عملاً امکان دستیابی سریع به حساب و حتی پیگیری وضعیت کیف پول دیجیتال را از آنها سلب کرده است. نبود پاسخگویی به‌هنگام و شفاف نبودن فرایند بازیابی اطلاعات، تهدیدی جدی برای اعتبار بازار داخلی است.

ابهام در زمان‌بندی بازگشایی حساب‌ها و تاثیر بر معاملات بازار

در تازه‌ترین بیانیه نوبیتکس تاکید شده که بازیابی دسترسی کاربران به دارایی‌ها به ترتیب اولویت احراز هویت و با محوریت کیف پول اسپات انجام خواهد شد و سپس دیگر حساب‌ها به مرور بازگشایی می‌گردند. اما هیچ زمان‌بندی دقیقی برای اتمام فرآیند ارائه نشده و با توجه به حجم بالای درخواست‌ها و محدودیت‌های پشتیبانی، پیش‌بینی می‌شود کاربران زیادی طی هفته‌های آینده هم به دارایی خود دسترسی نداشته باشند. این شرایط نه‌تنها فرصت‌های سرمایه‌گذاری و خرید و فروش ارز دیجیتال و بیت‌کوین را مختل می‌کند، بلکه موجب تضعیف اعتماد عمومی به بازار کریپتو و سیستم‌های نوآورانه مبتنی بر بلاکچین خواهد شد. باید دید سیاست‌گذاران و مدیران نوبیتکس چگونه می‌توانند نقش خود را در بازگشت آرامش به بازار سرمایه و جلب مجدد اعتماد کاربران ایفا کنند.