وضعیت بورس تهران در هفته های آینده؛ صعود رقبای بازار سهام و روند خروج نقدینگی

ادامه افت بازار سهام تهران در مردادماه و رکورد منفی بورس، توجه بسیاری از فعالان اقتصادی و سهامداران را به چشم‌انداز پیش‌روی بازارهای مالی کشور جلب کرده است. در شرایطی که شاخص کل بورس در مسیر نزولی قرار گرفته، بازارهای موازی مانند ارز و طلا روند صعودی به خود دیده‌اند. بررسی عملکرد اخیر بورس تهران، دلایل افزایش خروج پول حقیقی و رفتار سرمایه‌گذاران در بازارهای مختلف، می‌تواند تصویر شفافی از وضعیت فعلی اقتصاد و بازار سرمایه ارائه کند.

بررسی روند نزولی بورس تهران

طی دومین هفته مردادماه، بازار سهام با کاهش چشمگیر شاخص کل و خروج پول حقیقی مواجه شد. باوجود توقف نسبی خروج نقدینگی در آخرین روز کاری، جریان فروش توسط سهامداران خرد همچنان ادامه داشت و بازدهی هفتگی شاخص کل به منفی ۴.۷۴ درصد رسید. شاخص کل بورس که در پایان تیرماه امیدهایی برای آغاز روند صعودی داشت، با کاهش حمایت‌های روانی و فروکش مشوق‌های دوره‌ای، مجدداً وارد فاز نزولی شد.

تحولات بازارهای موازی و تأثیر آن بر بورس

همزمان با تضعیف شاخص‌های بازار سهام، سایر بازارهای دارایی ازجمله دلار، طلا و سکه عملکرد بهتری از خود نشان دادند. در حالی که بورس هفته‌ای سراسر قرمز را پشت سر گذاشت و شاخص کل بیش از ۴ درصد افت داشت، سرمایه‌گذاران این بازارها توانستند سود مثبتی کسب کنند. حجم خروج پول حقیقی از بورس نیز در هفته‌های اخیر افزایش یافته؛ به طوری که در ۲۸ روز معاملاتی گذشته، بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شده است.

ریسک‌های پیش‌روی بازار سهام و اثرگذاری متغیرهای اقتصاد کلان

با وجود اقداماتی از سوی سیاستگذاران برای حمایت از بازار سرمایه بعد از دوره تنش‌ها، نامشخص بودن عوامل تأثیرگذار و افزایش مؤثر ریسک‌های سیاسی و اقتصادی، سبب شده تا سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری عمل کنند. حتی با وجود ثبات نسبی در نرخ ارز و آرامش نسبی در سایر بازارهای مالی، هیجان خرید در بورس و دیگر بازارها کاهش یافته و فضای انتظار بر معاملات حاکم است.

پیش‌بینی روند آینده بورس و تاثیر ابهامات اقتصادی

کارشناسان بازار سرمایه بر این باورند که تا مشخص نشدن نتایج مذاکرات بین‌المللی و کاهش ریسک‌های سیاسی، بازار سهام همچنان تحت فشار خواهد بود. در عین حال، بازارهای رقیب مانند ارز و طلا از ابتدای مرداد رشد قابل‌توجهی داشته‌اند و دلار و طلای ۱۸ عیار به ترتیب ۵ و ۵.۲ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند، در حالی که بورس طی همین مدت بیش از ۱۰ درصد افت داشته است. حتی انتشار گزارش‌های مالی مثبت از شرکت‌ها نتوانسته از خروج پول حقیقی جلوگیری کند و حمایت‌های تکنیکال یکی پس از دیگری شکسته شده‌اند.

تحلیل معاملات چهارشنبه: کاهش شاخص‌ها و خروج نقدینگی

در روز چهارشنبه، شاخص کل بورس با ۱.۳۴ درصد کاهش به سطح ۲ میلیون و ۵۵۴ هزار واحد تنزل یافت و شاخص هم‌وزن نیز ۰.۶۷ درصد افت کرد و به ۷۸۲ هزار واحد رسید. همچنین شاخص کل فرابورس نیز با کاهش ۰.۵۲ درصدی مواجه گردید. طی ۱۱ روز معاملاتی اخیر، شاخص بورس حتی یک روز سبز را ثبت نکرده است و در پایان هفته دوم مرداد، مجموعاً افت ۴.۷۴ درصدی داشته است. شاخص هم‌وزن نیز طی این مدت ۳.۷۱ درصد کاهش را تجربه کرد و کانال ۸۰۰ هزار واحدی را از دست داد.

ارزش معاملات خرد سهام همچنان در اغلب روزها کمتر از ۵ هزار میلیارد تومان باقی ماند و پول حقیقی به صورت مستمر از بازار خارج می‌شود. فقط در روز چهارشنبه، ۲۵۱ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج گردید. این روند در حالی رخ می‌دهد که عدم قطعیت‌ها و نبود چشم‌انداز روشن سیاسی و اقتصادی بازارها را دچار رکود کرده و سرمایه به سمت دارایی‌های امن سرازیر شده است.

عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تغییر رفتار سرمایه‌گذاران

بررسی آمار ورود و خروج پول حقیقی نشان می‌دهد که حتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا هم طی دو روز اخیر شاهد خروج سرمایه بوده‌اند و تنها در بازه ۲۰ روزه گذشته حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان پول جدید به این صندوق‌ها وارد شده است. در کنار افت بازار سهام، میزان جذب پول حقیقی به صندوق‌های درآمد ثابت قابل توجه بوده و در روز چهارشنبه با جذب بیش از ۱۳۰۰ میلیارد تومان در صدر جذب پول حقیقی قرار گرفتند.

نگاهی به صنایع مختلف در روزهای اخیر

روز چهارشنبه، گروه بانکی بیشترین میزان خروج نقدینگی حقیقی به ارزش ۱۰۵ میلیارد تومان را تجربه کرد و پس از آن گروه‌های پالایشی و سیمانی نیز شاهد خروج سرمایه بودند. در حالی که گروه سیمان ابتدای هفته با ورود پول همراه بود، روز چهارشنبه ۴۰ میلیارد تومان خروج سرمایه را ثبت کرد و به مقام سوم بیشترین خروج نقدینگی رسید.

در همین حال صنایعی نظیر استخراج کانه‌های فلزی، قند و شکر و شرکت‌های دارویی، به رغم جو منفی کلی بازار، شاهد ورود پول حقیقی بودند. به‌ویژه گروه استخراج کانه‌های فلزی با ثبت ۶۰ میلیارد تومان ورود جدید، بیشترین جذب پول را داشت.

آینده نماگرها و تاثیر قیمت به سود بازار

شکست حمایت کلیدی شاخص کل و ورود به محدوده ۲ میلیون و ۵۵۰ هزار واحد، از مهم‌ترین رویدادهای هفته گذشته بوده است. نسبت قیمت به سود یا p/e بورس نیز به عدد ۵.۵ نزدیک شده است که می‌تواند در شرایط مساعد، زمینه‌ساز ورود تقاضای جدید باشد. انتشار خبرهای مثبتی از جمله معامله گواهی سپرده خودرو در بورس کالا نیز ممکن است انگیزه جدیدی برای بازیگران بازار ایجاد کند، هرچند که همچنان ریسک‌های کلان بر بازار سایه افکنده‌اند.

جمع‌بندی: چشم‌انداز بورس و بازارهای دارایی در کوتاه‌مدت

بررسی شرایط فعلی بازار سرمایه و اقتصاد کلان کشور نشان می‌دهد که در نبود چشم‌انداز قطعی سیاسی و مذاکرات بین‌المللی، اکثر سرمایه‌گذاران با رویکردی محتاطانه عمل می‌کنند. رکود معاملات، افزایش خروج پول حقیقی و جذابیت بیشتر بازارهای موازی مانند ارز، طلا و رمزارزها تا اطلاع ثانوی چشم‌انداز جذابی برای بورس تهران متصور نمی‌سازد. با این وجود، هرگونه تحرک مثبت یا خبر مساعد در حوزه اقتصادی و سیاسی می‌تواند زمینه‌ساز ورود موجی از تقاضا و بازگشت سرمایه به بازار سهام کشور باشد.