عامل های هوش مصنوعی؛ موتور نوین نقدینگی برای استیبل کوین ها

عامل‌های هوش مصنوعی ممکن است موتور بعدی نقدینگی برای استیبل‌کوین‌ها باشند

بازار استیبل‌کوین‌ها با شتاب قابل‌توجهی از مرز ۳۰۰ میلیارد دلار عبور کرده است؛ زیرا وضوح بیشتر در مقررات ایالات متحده و علاقه رو به رشد بازیگران نهادی پذیرش این دارایی‌ها را تسریع کرده‌اند. با این حال، پراکندگی صادرکنندگان و تفاوت‌های حوزه‌های قضایی، موانع واقعی برای نقدینگی و تجربه کاربری ایجاد می‌کند. بهاو کوتچا، هم‌بنیان‌گذار Paxos Labs، استدلال می‌کند که یک طبقه جدید از عامل‌های خودمختار هوش مصنوعی می‌تواند این پراکندگی را به جای یک مشکل، به یک مزیت رقابتی تبدیل کند؛ به‌گونه‌ای که نقدینگی را به صورت بلادرنگ به کارآمدترین صادرکنندگان استیبل‌کوین هدایت کند.

پراکندگی، رقابت و انبارهای نقدینگی

منظره کنونی استیبل‌کوین‌ها شامل بازیگران قدرتمندی است که پشتوانه دلاری دارند مانند تتر و سِرل، و همچنین صادرکنندگان تازه‌نفس و متمرکز بر مصرف‌کننده مثل PYUSD پی‌پال، و جایگزین‌های مصنوعی مانند Athena. هرچه صادرکنندگان بیشتری با مدل‌های کسب‌وکار مختلف وارد بازار شوند، خطر تقسیم شدن بازار به «انبارهای نقدینگی» (liquidity silos) بیشتر می‌شود. این نوع پراکندگی می‌تواند کاربران را سردرگم کند و سرعت پذیرش پرداخت‌های روزمره و ادغام با DeFi را کاهش دهد، مگر اینکه قابلیت‌های بین‌عمل‌پذیری و کشف قیمت بهبود یابند.

کوتچا این پراکندگی را «تیغه‌ای دو لبه» توصیف می‌کند. مدل‌های انتشار رقابتی می‌توانند نوآوری را تحریک کنند، اما بدون مسیر‌یابی مؤثر و اقتصاد شفاف، همین رقابت می‌تواند اصطکاکی ایجاد کند که پذیرش را کند سازد. فرضیه او این است که عامل‌های هوش مصنوعی به‌طور آنی به سیگنال‌های بازار واکنش نشان داده و محل قرارگیری نقدینگی را بهینه می‌کنند و بدین ترتیب اکوسیستم را به سمت کارایی قیمت قوی‌تر و هزینه‌های کلی کمتر سوق می‌دهند.

برای درک بهتر، می‌توان این مشکل را با شبکه‌های پرداخت سنتی مقایسه کرد: اگر مسیرها و شبکه‌های پرداختی غیرمتصل باشند، هزینه تراکنش و زمان تسویه بالا می‌رود. در دنیای استیبل‌کوین‌ها نیز بدون یک لایه هوشمند برای انتخاب مسیر بهینه، سرمایه میان پروتکل‌ها و توکن‌های مختلف تکه‌تکه می‌ماند که پیامدهای اقتصادی ملموسی خواهد داشت.

چگونه عامل‌های هوش مصنوعی نقدینگی را مسیر‌یابی می‌کنند

عامل‌های هوش مصنوعی نرم‌افزارهای خودکار و تصمیم‌گیری هستند که می‌توانند به نمایندگی از کاربران عمل کنند — از دستیاران خرید تا مدیران پورتفولیو. کوتچا انتظار دارد این عامل‌ها عوامل هزینه‌ها، سرعت‌های تسویه، ریسک طرف مقابل و نقدینگی روی زنجیره را ارزیابی کنند و سپس به‌طور خودکار استیبل‌کوینی را انتخاب نمایند که بهترین نتیجه را برای هر تراکنش فراهم می‌آورد. چنین رفتاری می‌تواند موجب بهینه‌سازی در سطح بازار شود؛ جایی که نقدینگی حول صادرکنندگان کارآمدتر تجمع پیدا می‌کند و رقابت را بر سر پارامترهای بنیادی مانند کیفیت ذخایر و تضمین تسویه تحمیل می‌کند.

در عمل، این مکانیزم می‌تواند هزینه تراکنش‌ها را فشرده کند و اسپردها را برای انتقالات و پرداخت‌ها تنگ‌تر سازد. با مسیریابی هوشمند، کاربران نیازی به مقایسه دستی صادرکنندگان یا جابجایی سرمایه میان توکن‌ها برای بدست آوردن بهترین شرایط نخواهند داشت — عامل‌های آن‌ها این کار را انجام می‌دهند. علاوه بر این، این عامل‌ها می‌توانند تصمیمات خود را بر اساس سیاست‌های اختصاصی کاربر اتخاذ کنند: مثلاً اولویت‌ دادن به پایداری ذخایر، سرعت تسویه یا حداقل کردن هزینه گس در شبکه‌های مبتنی بر قرارداد هوشمند.

از منظر فنی، عامل‌ها معمولاً از ترکیبی از یادگیری ماشین، الگوریتم‌های تصمیم‌گیری بلادرنگ و داده‌های بازار — اعم از قیمت‌های اسپات، عمق دفتر سفارش (order book depth) و شاخص‌های نقدینگی زنجیره‌ای — استفاده می‌کنند. آن‌ها ممکن است از اوراکل‌ها برای دریافت اطلاعات آفلاین (مثل گزارش‌های ذخایر صادرکنندگان) بهره ببرند و سپس این داده‌ها را با معیارهای زمان واقعی شبکه تطبیق دهند تا بهترین مسیر را بیابند. در سطوح پیشرفته‌تر، تکنیک‌هایی مانند یادگیری تقویتی چندعامله (multi-agent reinforcement learning) می‌توانند رفتارهای تعادل مسابقه‌ای را مدل کنند تا اثرات متقابل میان عامل‌های متعدد را پیش‌بینی کنند.

البته مسیر‌یابی هوشمند با چالش‌های اجرایی همراه است: تأخیر در قضاوت بین داده‌های آفلاین و رویدادهای آنی شبکه، هزینه گس، ریسک لغزش قیمت (slippage) و احتمال وقوع حملات front-running یا MEV. طراحی مکانیسم‌های مقابله‌ای مانند ارسال تراکنش‌های ابتدا و سپس افشای مسیر (commit-reveal)، استفاده از کانال‌های پرداخت خارج زنجیره یا تنظیمات حریم خصوصی تراکنش می‌تواند این ریسک‌ها را کاهش دهد.

پشتوانه فزاینده برای پذیرش توسط عامل‌ها

کوتچا تنها کسی نیست که عامل‌های هوش مصنوعی را عامل شتاب‌دهنده رشد استیبل‌کوین می‌داند. مایک نووگراتز، مدیرعامل Galaxy Digital، پیش‌بینی کرده است که عامل‌های خودمختار به‌عنوان کاربران اصلی استیبل‌کوین‌ها ظاهر خواهند شد و با انجام خریدهای روزمره و خرد، حجم تراکنش‌ها را افزایش می‌دهند. نووگراتز تصویری از عامل‌هایی دارد که ترجیحات کاربر، بودجه و نیازهای خاص مانند حساسیت غذایی را می‌فهمند و سپس خریدها را فوری با استفاده از استیبل‌کوین‌ها انجام می‌دهند — به‌جای انتقال بانکی کندتر.

شرکت‌هایی مانند Cloudflare نیز نسبت به این آینده ابراز علاقه کرده‌اند. این شرکت اعلام کرده روی NET dollar کار می‌کند؛ استیبل‌کوینی طراحی‌شده برای پشتیبانی از پرداخت‌های فوری و برنامه‌پذیر توسط عامل‌های هوش مصنوعی — که به یک دستیار اجازه می‌دهد فوراً بلیت هواپیما بخرد یا کالایی را همان لحظه که تخفیف می‌خورد، سفارش دهد. هدف چنین پروژه‌هایی ارائه زیرساختی است که همزمان کارایی و پاسخ‌دهی لازم برای حجم بالای تراکنش‌های خودکار را تأمین کند.

توسعه‌دهندگان در Coinbase نیز به استانداردهای وب قدیمی — به‌ویژه HTTP 402 «پرداخت لازم» — اشاره کرده‌اند که هنوز به‌طور کامل استفاده نشده‌اند اما می‌توانند به‌عنوان لایه‌ای از زیرساخت عمل کنند تا عامل‌ها به مصرف‌کنندگان پرحجم زنجیره‌ای تبدیل شوند. این نوع استانداردها در کنار معیارهای بلاک‌چینی مانند رویدادهای تکمیلی (events) و APIهای پرداخت می‌توانند لایه‌های لازم برای تعامل میان عامل‌ها و پروتکل‌ها را فراهم کنند.

علاوه بر این، چهره‌های فکری مثل آدریان برینک، هم‌بنیان‌گذار Anoma، تأکید دارند که پرمیاتیوهای مبتنی بر «نیات» (intent-based primitives) در بلاک‌چین ضروری خواهند بود تا اطمینان حاصل شود عامل‌ها رفتاری مطابق با حفظ کنترل کاربر بر داده‌ها و دارایی‌ها دارند. پرمیاتیوهای مبتنی بر نیت کمک می‌کنند تا قراردادها و تراکنش‌ها ابتدا نیت کاربر را ثبت کنند و سپس بر اساس قواعد توافق شده اجرا شوند؛ این موضوع می‌تواند به جلوگیری از سوءاستفاده و افزایش شفافیت کمک نماید.

پیامدها و چالش‌های باقی‌مانده

مسیر‌یابی نقدینگی مبتنی بر عامل‌ها می‌تواند پراکندگی منتشرکنندگان را به یک امتیاز خالص برای اکوسیستم کریپتو تبدیل کند؛ چرا که صادرکنندگان را وادار می‌کند کارایی سرمایه و قابلیت اطمینان تسویه را بهبود دهند. اگر الگوریتم‌ها و عامل‌ها نقدینگی را به سوی صادرکنندگان با پشتوانه قوی‌تر و رفتار شفاف‌تر سوق دهند، بازار به سمت استانداردهای بالاتری حرکت خواهد کرد. این رقابت مبتنی بر اصول بنیادی باعث می‌شود مزایای طولانی‌مدتی مانند بهبود کیفیت ذخایر، شفافیت عملیات و تسویه سریع‌تر حاصل شود.

با این حال، چالش‌های مهمی همچنان پابرجا هستند. نخست، استانداردهای هویتی و مجوزدهی برای عامل‌ها باید به دقت طراحی شوند تا کاربران از مواجهه با کلاهبرداری، rug pull، حملات حکمرانی و نشت حریم خصوصی محافظت شوند. مکانیزم‌هایی برای شناسایی و صدور گواهی اصالت عامل‌ها، تعریف سطوح دسترسی و قابلیت فسخ مجوزها در شرایط اضطراری ضروری خواهد بود.

دوم، شفافیت ذخایر و هماهنگی با مقررات اهمیت محوری دارد. صادرکنندگانی که قادر به نشان دادن شیوه‌های ذخیره قوی، حسابرسی‌های مستقل و سازگاری قانونی باشند، در جذب نقدینگی الگوریتمی از شبکه عامل‌ها شانس بیشتری خواهند داشت. از دید ناظران، وجود چارچوب‌های قانونی روشن ریسک سیستمیک را کاهش می‌دهد و به بازیگران معتبر بازار امکان می‌دهد با اعتماد بیشتری مشارکت کنند.

سوم، مسائل فنی مانند مدیریت هزینه گس، مقاومت در برابر front-running و همگرایی داده‌های آفلاین و آنی باید حل شوند. برای مثال، اگر یک عامل تصمیم به جابجایی حجم قابل توجهی نقدینگی بگیرد، بدون مدیریت درست ممکن است باعث لغزش قیمتی و افزایش هزینه شود. طراحی پروتکل‌هایی که به‌صورت هوشمند حجم تراکنش‌ها را تقسیم کنند یا از مکانیزم‌های خارج‌زنجیره‌ای برای تسویه استفاده نمایند، می‌تواند این مشکلات را کاهش دهد.

چهارم، از منظر اقتصادی و انگیزشی، باید مکانیزم‌هایی موجود باشند که نفع صادرکنندگان کارآمد را با نفع کلی اکوسیستم همسو سازند. در غیر این صورت، ممکن است الگوریتم‌ها صرفاً به دنبال بیشینه‌سازی کوتاه‌مدت کارایی باشند و به سمت استراتژی‌های پرریسک حرکت کنند. سیاست‌گذاری اقتصادی شامل طراحی کارمزدها، مشوق‌های ذخیره‌ای و قراردادهای وثیقه می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.

در مجموع، برای بازارهای کریپتو، ترکیب مسیریابی هوشمند و استیبل‌کوین‌های شفاف و تحت‌قانون می‌تواند درهای جدیدی به روی پرداخت‌های مصرفی گسترده، تجارت برنامه‌پذیر با فرکانس بالا و پرمیاتیوهای جدید DeFi باز کند که بر تسویه سریع و کم‌هزینه تکیه دارند. با تکامل عامل‌های هوش مصنوعی، نه تنها ممکن است کاربران استیبل‌کوین‌ها تغییر کنند، بلکه نحوه جریان نقدینگی در سراسر اکوسیستم دارایی‌های دیجیتال نیز بازتعریف خواهد شد.

در عمل، طراحی و توسعه یک اکوسیستم قابل‌اعتماد برای عامل‌ها نیازمند همکاری میان توسعه‌دهندگان بلاک‌چین، صادرکنندگان استیبل‌کوین، نهادهای نظارتی و جوامع فنی است. استانداردسازی پروتکل‌ها، تدوین روش‌های حسابرسی و گزارش‌دهی ذخایر، و ایجاد چارچوب‌های مجوزدهی عامل‌ها، همه گام‌های لازم برای بهره‌برداری ایمن و مقیاس‌پذیر از این تحول هستند. در انتها، آنچه مشخص است این است که عامل‌های خودکار پتانسیل قابل‌توجهی برای بازآرایی جریان‌های نقدینگی و تقویت رقابت بنیادین در بازار استیبل‌کوین‌ها دارند — به شرطی که مسایل فنی، اقتصادی و نظارتی به‌درستی مدیریت شوند.