تحلیل کارشناس بورس در مورد اصلاح بازار

اگرچه فضای کل بازار خوش بین کننده است اما ردپای سناریوی اصلاح شاخص نیز دیده میشود.

روز یکشنبه یکی از پرتلاظم ترین روزهای کاری بورس در سال 1400 بود. شاخص برای چند بار حالت رفت و برگشت به خود گرفت و در حالی که در یک چرخه تکراری سینوسی صعودی و نزولی قرار داست، در پایان، رضایت به افت اندک داد.

شاخص کل اگرچه تنها 0.1 درصد افت کرد و به نوعی تغییر زیادی نداشت، اما شاخص کل هم وزن درجا زد و البته اجازه شکل گیری سیکل منفی را در برابر فشار عرضه نداد. پس از اعلام شفاف سازی پالایش نفت بندرعباس (#شبندر) و ممنوع و متوقف شدن نماد آن توسط ناظر بازار در معاملات امروز، به یکباره بازار در اوج تقاضا و رشد دو رقمی شاخص، به یکباره با عقب روی، تا آستانه 2300 واحد نیز نسبت به روز قبل نیز افت کرد (نمودار برآورد قیمت هر سهم پالایش نفت بندرعباس بر اساس ارزش بازار نمادهای صنعت پالایشگاه برگرفته از کانال خلاصه بازار: میانگین قیمت برآوردی 715.8 تومان بود).

عرضه ها در ساعت پایانی که بخشی از آن متاثر از ممنوع متوقف شدن نماد شبندر بود، شدت گرفت و مسیر رفته شاخص را در همان نیم ساعت پایانی علاوه بر اینکه برگرداند، بلکه بیش از 2 هزار واحد هم نسبت به ابتدای معاملات پایین تر آورد. در این روز البته شاهد بیشترین خروج پول حقیقی ها در بازار نیز بودیم که در 7 ماه گذشته سابقه نداشته است، تا نشان دهد بازار روزی سخت را سپری می‌کند (نمودار خروجی پول حقیقی ها که در روز یکشنبه در 7 ماه بیشترین عدد به ثبت رسید). تعداد نمادهای دارای صف فروش نیز نزدیک 4 برابر تعداد نمادهای صف فروش بود، این در حالی است که روز گذشته تعداد نمادهای صف خرید 10 برابر تعداد نمادهای دارای صف فروش بود.

با توصیف حالت بازار، مشخص میشود که منطق هیجانی همچنان بر رفتار بورس بازان حاکم است و نمیتوان پیش بینی و برآورد درست و دقیقی درباره رفتارهای آینده بازار داشت. البته شاخص همچنان در محدوده 1.570 میلیون واحد باقی مانده و باز بازگشایی کامودیتی ها در معاملات فردا همسو با تحولات دلار ممکن است از تب هیجانی بازار کاسته شود. هر چند که برخی مدعی اند با نرخ اصلاح قیمتی در بازار ارز، میتوان شاهد همین الگو در معاملات بورس بود. البته این گزاره اگرچه تا حدی میتواند درست باشد اما نمیتواند کامل باشد. بازار سهام همچنان از مولفه های دیگری تغذیه میشود که میتوانند در غیاب اثرگذاری نرخ ارز، همچنان پرتلاطم ظاهر شود.

با این وصف، معاملات روز دوشنبه همچنان زیر ذره بین قرار دارد؛ درحالی که ردپای سناریوی اصلاح قیمتی دیده شده که مولفه های رشدی روز شنبه در بازار، در روز یکشنبه به یکباره عقب گرد داشت. در کنار خروج پول حقیقی ها، تراز پول حقیقی درآمد ثابت ها در روز یکشنبه همچنان منفی ماند و اختلاف سرانه خرید حقیقی ها نسبت به سرانه فروش حقیقی ها نسبت به روزهای قبل کمتر شد.

تازه ترین نظرسنجی اقتصادنیوز براساس مختصات کنونی بازار سهام نیز نشان میدهد بخشی از سهم های کامودیتی ها محور روز دوشنبه خود را با بازارهای جهانی تطبیق میدهند. برخی از نمادهای کوچک بازار با رویکرد ریالی تورمی همچنان با تقاضا روبه رو خواهند شد و سایر نمادها بر مبنای فشار و توان عرضه ها در ساعت پایانی معاملات یکشنبه، احتمالا در طول روند معاملات روز دوشنبه تغییر جهت معاملاتی دهند. با این وصف همچنان فضای بازار مثبت است اما احتمال شکل گیری روند اصلاح شاخص هم بعید نیست.

نگاه کارشناس | اصلاح بورس در انتظار اصلاح دلار

• امیرحسین واعظ، تحلیلگر بازار سرمایه

به نظر می‌رسد بازار ارز در چند روز آتی، شاهد نوسانات بیشتری باشد و اعتقادم بر این است که نرخ ارز می‌تواند برای مدتی وارد فاز اصلاحی شود؛ نخست آن که رئیس‌جمهور به تیم اقتصادی ماموریت داده است که در خصوص کنترل بازار ارز و نرخ تورم، اقدامات فوری و سازمان یافته انجام شود.

در همین راستا برای این که بتوان اقدامات قابل توجهی در بازار ارز انجام داد، باید سکان‌دار بانک مرکزی مشخص شود، اقدامی که به بعد از تایید صلاحیت او توسط وزیر اقتصاد موکول شده بود. در نتیجه بعید نیست که در این چند روز، رئیس کل بانک مرکزی منصوب شود. انتصاب رئیس کل بانک مرکزی هم در کوتاه مدت اثر کاهشی بر نرخ دلار خواهد داشت.

از جهت سوم، دلار از نظر تکنیکالی به محدوده مقاومتی نزدیک شده که می‌توان آن را پایان موج صعودی فعلی در نظر گرفت. در این شرایط امکان اصلاح دلار وجود دارد. اگر دلار در محدوده 25500 تومان حمایت نشود، این اصلاح می‌تواند پرقدرت‌تر و طولانی‌تر شود.

با توجه به این موارد اگر دلار وارد فاز اصلاحی شود، بازارهای موازی با آن همانند بورس نیز وارد فاز اصلاحی خواهند شد. البته گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال تغییر رئیس سازمان بورس و شایعات عرضه باقی مانده سهام عدالت اثر منفی بر روند بورس می‌گذارد.