سهام بین
تحلیلگر بازار سهام بررسی کرد:
پیش‌بینی شاخص تا تیر سال ۱۴۰۰ با تکیه بر الگوی آریما و داده‌های ماهانه
تحلیلگر بازار سهام با استفاده از الگوی آریما و داده‌های ماهانه شاخص در دوره زمانی اول فروردین سال ۷۰ تا ۳۰ آذر سال جاری ، نماگر بازار را تا پایان تیر سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی کرد.
حسن محمودی با انتشار تحقیق و پژوهشی با عنوان "شاخص بورس تا تیر ۱۴۰۰" در روزنامه دنیای اقتصاد اعلام کرد: در سال‌های اخیر حجم معاملات و شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران از افزایش چشمگیری برخوردار بوده و به تناسب، افراد بسیاری با بازار سرمایه درگیر شده و بورس توانسته جایگاه را در اقتصاد ارتقا دهد و شاخص کل و پیش‌بینی روند آن امروزه از اهمیت بسیار بالایی نسبت به گذشته برخوردار شده است.
پیش‌بینی شاخص بورس همواره مورد توجه بسیاری از سهامداران و تحلیلگران بوده است. طبیعی است که بازده حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها در کنار ریسک سرمایه‌گذاری از اصلی‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین عوامل برای جهت‌دهی جریان سرمایه به بازارهای مختلف است. اغلب بازدهی که مدنظر سرمایه‌گذاران بوده و به تصمیم‌های سرمایه‌گذاری آنها جهت می‌دهد، بازده مورد انتظار است نه بازده تاریخی.
از این رو، پیش‌بینی دقیق شاخص کل برای سرمایه‌گذاران بالقوه، سهامداران، دولت، تحلیلگران و کلیه نهادهای مالی و سایر مشارکت‌کنندگان حائز اهمیت است. همچنین به دلیل معروف بودن شاخص کل هر کشور به دماسنج اقتصادی، بازده بازار سرمایه و پیش‌بینی آینده آن علاوه بر سرمایه‌گذاران در کانون توجه سیاست‌گذاران اقتصادی هر کشوری نیز وجود دارد.
پیش‌بینی شاخص کل از پیچیدگی و عدم اطمینان بالایی برخوردار است و از پیچیده‌ترین و سخت‌ترین پیش‌بینی‌ها در حوزه بازده آتی است. به باور بسیاری از اقتصاددانان همچون فریدمن آنچه از یک نظریه اقتصادی انتظار می‌رود، انجام پیش‌بینی‌های درست و نزدیک به واقعیت است. مسائل سیاسی و اقتصادی تاثیر زیادی بر بازارهای مالی بخصوص بورس دارد و چون نمی‌توان بصورت مستقل به این بازار نگاه کرد این موضوع پیش‌بینی روند شاخص را سخت می‌کند.
دنیای امروز یک دنیای تصادفی است و همه چیز با احتمال رخ می‌دهد و مورد قطعی نداریم. همواره دغدغه اصلی پژوهشگران، تلاش برای یافتن الگوهایی بوده که بتوانند بازده را ساده‌تر و دقیق‌تر پیش‌بینی کنند. در این مقاله با استفاده از الگوی آریما (الگوهای خانواده آرچ و گارچ) به الگوسازی و پیش‌بینی شاخص کل بورس پرداخته شده با این هدف پس از جمع‌آوری اطلاعات اولیه در زمینه شاخص کل که بصورت ماهانه موجود است به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته تا مفروضات مورد نیاز برای الگوسازی با استفاده از روش آریما فراهم شود.
لذا در این پژوهش شاخص کل بورس با استفاده از مدل آریما تخمین زده خواهد شد تا به سرمایه‌گذاران یک دید کلی درخصوص ماه‌های پیش رو برای تدوین استراتژی‌های بهینه سرمایه‌گذاری ارائه کند. در این مقاله با استفاده از داده‌های ماهانه شاخص کل بورس در دوره زمانی یکم فروردین سال ۷۰ تا ۳۰ آذر سال ۹۹ نسبت به پیش‌بینی شاخص کل تا پایان تیر سال ۱۴۰۰ با الگوی آریما خواهیم پرداخت.
توضیحی درباره الگوی آریما
الگوی آریما خطی بوده و برای دوره های زمانی ایستا محسوب می‌شود. این الگوی پیش‌بینی بر اساس مشاهدات گذشته و خطاهای پیش‌بینی‌های گذشته صورت می‌پذیرد. در این الگو فرض می‌شود فرآیند تولید داده‌های زمانی مبتنی بر یک الگوی خطی است و نحوه الگوسازی توسط باکس و جنکینز مطرح شد.
باکس و جنکینز (۱۹۷۶) اولین کسانی بودند که روشی سیستماتیک را برای یافتن بهترین الگوی آریما ارائه کردند. روش ارائه شده توسط آنها الگوریتمی سه‌مرحله‌ای شامل تشخیص، تخمین و بازبینی الگو است که در نهایت الگوی بهینه می‌تواند برای پیش‌بینی مورد استفاده قرار گیرد. پس از استخراج نتایج آریما به منظور ارزیابی الگوی اصلی مقادیر برآورد شده را با مقدار واقعی در فاصله زمانی سال ۷۰ تا پایان آذر سال ۹۹ مقایسه می‌کنیم که بصورت زیر نشان داده می‌شود. در این شکل، الگوی مورد نظر با دقت بالایی قادر به الگوسازی نرخ بازدهی بورس تهران است. در نمودار زیر متغیر RP نرخ بازدهی واقعی و متغیر RPF بازدهی تخمینی است.
هر چه مقادیر تخمین زده شده توسط الگو به مقادیر واقعی نزدیک‌تر باشد، بیانگر تناسب و برازش بهتر تخمین با واقعیت است. برای ارزیابی و بازبینی الگوهای بالقوه از معیارهای اطلاعاتی آکایکه، شوارتز و حنان-کوئین استفاده می‌شود.
بر اساس نتایج الگوی فوق، شاخص کل بورس به احتمال زیاد قادر به عبور از سقف قبلی تا پایان تیر سال 1400 نیست. از طرف دیگر افت شاخص بورس از مقادیر فعلی تا تیرماه بعید به‌نظر می‌رسد.
در برآورد و تخمین دوره های زمانی، شوک‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زیادی رخ می‌دهد که می‌تواند نتایج دیگری به ارمغان آورد بنابراین هر پیش‌بینی و تحلیلی که از سوی هر فرد یا سازمانی تهیه می‌شود باید با احتیاط با آن برخورد کرد.
