سهام بین
کارشناس بازارسرمایه مطرح کرد:
انتقاد تند و تیز از مدیریت بورس در دستکاری قیمت ها و .... / کجای معرکه اید؟
کارشناس بازارسرمایه با انتقاد تند و تیز از مدیریت بورس ، نکاتی را در مورد غفلت استقرار ساز و کارها در زیرساخت معاملاتی به عنوان مصادیق دستکاری مانند حجم مبنا، دامنه نوسان و ... مطرح کرد.
داریوش روزبهانه با انتشار مطلبی با عنوان "جدال بر سر بدیهیات در بورس" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: مواقعی که عبارت دستکاری قیمتی مکرر توسط مدیریت بازار، فعالان بازار و نهادها و... بکار می‌رود و حتی قوانینی در جهت جلوگیری از آن وضع و ابلاغ می‌شود از این مسئله که ساز و کارهایی در چند دهه اخیر در زیرساخت معاملاتی مانند حجم مبنا، دامنه نوسان و گره معاملاتی و حتی ابتکارات اخیر مانند دامنه نامتقارن استقرار یافته از مصادیق دستکاری قیمتی است، غفلت می شود. گویی باید به مسئولان گوشزد شود لطفا قیمت‌ها را دستکاری نکنید!
چرا باید اشتباهی را به جای درست جا زد و سپس دیگران را مورد شماتت قرار داد که اگر قیمت‌ها را دستکاری کنید، چنین است و چنان. واقعا شکایت به کجا بریم؟ سر را به زیر انداخته و تخت‌گاز اشتباه پشت اشتباه مرتکب شده و دیگران مقصر شناخته می شوند.
از زمانی که اولین بورس جهان در آمستردام راه‌اندازی شد، چند صد سال گذشت. بیت‌کوین هم آمد. هوش مصنوعی هم غالب شد. تریدرها هم به خانه‌ها رفتند و روبو تریدرها جای آنها را گرفتند. تالارهای معاملاتی هم برچیده شدند. بیست سالی هم از قرن بیست و یک گذشت . کجای معرکه اید؟
سیاست‌گذاران بازار سرمایه، مفهوم بازار کامل‌تر و مولفه‌های عملیاتی و نظارتی آن واضح‌تر از آن است که بارها و بارها گفته شود. به قول شاعر معاصر احمد شاملو از بس مفاهیم بازار گفته شد، لثه‌ها ساییده شد.
در دنیا مفهوم بازارگردانی را از مفهوم سود سرمایه تفکیک کرده‌اند تا از داخل و درون آن فسادی بروز نکند. چند بار گفته شود حضور بازارگردان با دامنه نوسان نقض غرض است؟ چند بار اعلام شود رعایت اصول بازار بهترین ضامن جلوگیری از دستکاری قیمت است؟
چند بار فرصت حذف دامنه نوسان را تاریخ بازار سرمایه دو دستی تقدیم کرد و متوجه نشد؟ چقدر باید در کارکردهای بازار سرمایه و نحوه کشف قیمت درست سینه چاک داد تا این بحث‌های خیلی مقدماتی و بچه‌گانه‌ای که سال‌ها است در جهان راه‌حل آن پیدا و اجرا شده را بلغور کرد؟
این اشتباهات را که اصلا بازارگردانی یک سهم ربطی به سهامدار عمده ندارد و کسب و کاری مستقل است را به چه کسی باید گفت؟ چگونه باید گفت این نوآوری‌ها در هیچ جای این کره خاکی و در هیچ بازاری مشاهده نشده است؟
عواقب دستکاری قیمت
می‌پرسند عواقب دستکاری قیمت چیست؟ پاسخ این است خیلی کار بدی است و عواقب آن هم بد است به همین سادگی. قیمت تحریف می‌شود. بازده غلط محاسبه می‌شود، سیگنال‌های نادرست به بخش حقیقی اقتصاد ارسال می‌شود، الگوهای سرمایه‌گذاری را منحرف می‌کند و طرح‌های توجیه اقتصادی را از نظر عملکرد تخصیصی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
اینها که دیگر در همه کتاب‌های اکابر مبحث سرمایه‌گذاری قرار دارد. تا کی باید اینها را با طمطراق به‌عنوان سواد مالی تحویل یکدیگر داد؟ دنیا رفت و رسید به ایده‌آل‌ها و همچنان در جزئیات ابتدایی ایستاده‌ایم.
می‌پرسند چگونه از دستکاری قیمتی جلوگیری شود؟ پاسخ باز هم ساده است . منتها قول دهید به کسی نگویید به‌ویژه به غربی‌ها چون خواهند گفت، عجب! چه کرامتی! پاسخ ساده این است تا می‌توانید تمرکز را بر نقدشونده‌تر کردن بازار بگذارید. اگر نیت دیگری در کار نیست که از آن بی‌خبر باشیم، راه‌حل همین این است که عنوان شد و هیچ راهکار دیگری وجود ندارد.
در واقع باید عنوان کرد ترکیب بازارهای دوطرفه، معاملات مبتنی بر مارجین و قرار دادن ساز و کار نقدشوندگی در مرکزیت عملیاتی بازار و شهامت برداشتن دامنه نوسان، رازی مگو نیست. آنچه از دستکاری قیمت جلوگیری می‌کند، بالا بردن هزینه آن است و این هزینه تنها در صورتی بالا می‌رود که یک گروه معین قادر به جهت‌دهی به قیمت نباشند (فرضیات بازار کارآ) و این مهم با عمق بخشیدن به بازار و افزایش نقدشوندگی میسر است.
اگر به هر دلیل ساختاری برون‌زا یا درون‌زا چنین ویژگی حاصل نشود، هیچ قانونی قادر به جلوگیری از آنچه دستکاری قیمت نامیده می شود، نخواهد بود. قانون بازار قوی‌ترین و کارآمدترین قانون تجربه شده نوع بشر در همه سیستم‌های اقتصادی است و بهتر است بازار بیش از هر چیز به سمت بازار بودن و بازار شدن هدایت شود.
